ο τοπος τουτος

 

 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

 

1.ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: Στο πλαίσιο της συζήτησης για την αναθεώρηση του Συντάγματος, τίθεται συνεχώς στην δημόσια ζωή το ζήτημα της Ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Το ζήτημα εντοπίζεται στις περισσότερες συζητήσεις στο θέμα της επιλογής της Ηγεσίας της Δικαιοσύνης, ζήτημα εξαιρετικό σημαντικό, παράλληλα υπάρχουν ζητήματα, όπως

·        η λογοδοσία της δικαιοσύνης[1],

·        ο έλεγχος συνταγματικότητάς των νόμων,

·        η πλήρης απεξάρτηση της Δικαιοσύνης από την Εκτελεστική Λειτουργία,

·        τον αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο, όλων χωρίς εξαίρεση των πράξεων εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας ακόμη και της παραβίασης των διατάξεων που αφορούν στην καλή νομοθέτηση[2] ή των Interna corporis.[3]

·        Είναι καιρός για την κατάργηση των Δικαστηρίων των άρθρων 99Σ (δικαστήριο αγωγών κακοδικίας και 86 παρ 4 Σ(Μισθοδικείο)ή σε κάθε περίπτωση τροποποίηση των όρων προσφυγής και συνθέσεως τους.

 

 

 

2. Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης[4] είναι στενά συνυφασμένη με τις αλληλένδετες αρχές του Κράτους Δικαίου[5]. Αναφορά στις διατάξεις των άρθρων 62,86,90 § 5, 88 ,91,95, 99, 100.

Α) Με την επιλογή της Ηγεσίας της Δικαιοσύνης[6] από τις Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων και το Υπουργικό Συμβούλιο, τροποποιούμενου σχετικά του άρθρου 90 § 5 Σ .

Ι.Η επιλογή προέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων:

Ο Πρόεδρος, για θέση προτείνονται τρείς Αντιπρόεδροι από την Ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου, μεταξύ των Αντιπροέδρων του δικαστηρίου αυτού και τελικά την επιλογή να ενεργεί το Υπουργικό Συμβούλιο μεταξύ των προτεινομένων.

ΙΙ.Η επιλογή Αντιπροέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων:

 Οι Αντιπρόεδροι: Για θέση προτείνονται από την Ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου, όμως να περιορίζεται μεταξύ των αρχαιότερων δικαστών του οικείου δικαστηρίου. Την επιλογή να ενεργεί το Υπουργικό Συμβούλιο μεταξύ των προτεινομένων

Το αυτό κατ’ αναλογίαν θα πρέπει να ισχύσει και για τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.

ΙΙΙ. Όριο ηλικίας δικαστικών λειτουργών: (άρθρο 88 § 5 Σ) Τροποποίηση της διατάξεως με κατάργηση της διάταξης και σκοπό την καθιέρωση νομοθετικά ενιαίου ορίου ηλικίας ανεξαρτήτως βαθμού του εβδομηκοστού έτους.

 Β)Κατάργηση κάθε ελέγχου του Υπουργού Δικαιοσύνης:

Κατάργηση κάθε ελέγχου του Υπουργού Δικαιοσύνης για την άσκηση πειθαρχικής αγωγής κατά δικαστικού λειτουργού, για διαφωνία σε προσαγωγή δικαστικού λειτουργού (άρθρο 91 Σ), ειδικότερα: α) Κατάργηση της διατάξεως του άρθρου 91 § 3 Σ: «3. …. Tήν πειθαρχική αγωγή εγείρει και ο Υπουργός της Δικαιοσύνης». β) Κατάργηση της διατάξεως του άρθρου 91 § 3: «3. Αν ο Υπουργός Δικαιοσύνης διαφωνεί με την κρίση Ανώτατου δικαστικού συμβουλίου, μπορεί να παραπέμπει το ζήτημα στην ολομέλεια του οικείου ανώτατου δικαστηρίου, όπως νόμος ορίζει» και της διατάξεως του άρθρου 91 § 4: «§ 4. Οι αποφάσεις της ολομέλειας ως δευτεροβάθμιου ανώτατου δικαστικού συμβουλίου για το ζήτημα που έχει παραπεμφθεί σε αυτήν, καθώς και οι αποφάσεις του ανώτατου δικαστικού συμβουλίου, είναι υποχρεωτικές[7]».

 

Γ) Ο έλεγχος συνταγματικότητάς των νόμων:

Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, το οποίο θεσμοθετείται με βάση το άρθρο 100 του Συντάγματος, έχει αρμοδιότητες εκλογοδικείου (έκπτωση βουλευτών λόγω κωλύματος ή ασυμβιβάστου, έλεγχος δημοψηφίσματος) και αρμοδιότητα να επιλύει τη σύγκρουση απόψεων ανώτατων δικαστηρίων σχετικά με την έννοια ή τη συμφωνία με το Σύνταγμα διατάξεων τυπικού νόμου. Η αναβίβαση του ΑΕΔ, σε «Συνταγματικό» Δικαστήριο που θα επιλύει τελικώς τα πάσης φύσεως συνταγματικά ζητήματα, με την χορήγηση δικαιώματος ατομικής προσφυγής από οποιονδήποτε πολίτη και την καθιέρωση προληπτικού ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων και των κανονιστικών πράξεων από το Συμβούλιο της Επικράτειας. Να ισχύει ως γενικός κανόνας καμμιά πράξη των οργάνων της Πολιτείας να μην παραμένει δικαστικά ανέλεγκτη.

Δ) της συμμόρφωσης της Πολιτείας στις αποφάσεις των δικαστηρίων :

Οι αποφάσεις της Δικαιοσύνης αλλά και του ΕΔΔΑ και ΔΕΕ,   πρέπει και να εφαρμόζονται άμεσα από την Διοίκηση, πράγμα που πρέπει να βελτιωθεί και  προστεθεί ρητά στην διάταξη του άρθρου 95 § 5 του Συντάγματος. Αυτονόητη είναι ευθύνη του κράτους και από παράνομες πράξεις οργάνων του για αποζημιώση63 από πρόδηλο σφάλμα του δικαστικού λειτουργού. 64Το ΕΔΔΑ με αφορμή την 800/2021 απόφαση του ΣτΕ, εξέδωσε την ιστορική Απόφαση του στην «ΥΠΟΘΕΣΗ ΖΟΥΜΠΟΥΛΙΔΗΣ ΚΑΤΑ ΕΛΛΑΔΑΣ (NO. 3) (57246/21)» και έκρινε ότι σύμφωνα με άρθρο 6 παρ 1 της ΕΣΔΑ, δεν μπορεί να εμποδισθεί η άσκηση αγωγής αποζημιώσεως κατά τις διατάξεις των άρθρων 105-106 ΕισΝΑΚ, υφισταμένης αστικής ευθύνης του δημοσίου, από πράξεις των οργάνων του Κράτους και μάλιστα της δικαστικής λειτουργίας (βλ. ΣτΕ 2168/2016 ε-επταμ., 48/2016 επταμ., 1330/2016).

 

 

Ε) Η λογοδοσία στην δικαιοσύνη:

Θεσμοθέτηση του «Ανωτάτου Συμβουλίου της Δικαιοσύνης» που θα είναι και το «Εθνικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης Δικαιοσύνης», δηλαδή ενός οργάνου λογοδοσίας και  συμβουλευτικού οργάνου της Πολιτείας, ήτοι μιας συντονιστικής επιτροπής από όλους τους λειτουργούς της δικαιοσύνης με θεσμική ιδιότητα (ηγεσίες δικαστηρίων συνδικαλιστικές Συντάγματος, οργανώσεις δικαστών, Ολομέλεια Δικηγόρων, Συμβολαιογράφων), που να θέσουν το ζήτημα του τι πρέπει να γίνει για την βελτίωση του όλου συστήματος απονομής της δικαιοσύνης.

Στ)Ουδείς μπορεί και με οποιαδήποτε διάταξη να εμποδίζεται στην άσκηση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας, κατάργηση προνομίων( άρθρων 62,86Σ):

1.Το εύρος εφαρμογής του άρθρου 62,86 Σ βρίσκεται, υπό έντονη αμφισβήτηση, ύστερα από τις πρόσφατες εξελίξεις στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σχετικά με την ερμηνεία του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ (βλ. υπόθεση Μπακογιάννη κατά Ελλάδος, Συγγελίδης κατά Ελλάδος της 11ης Φεβρουαρίου 2010 (προσφυγή 24895/07).

2.Η τροποποίηση του άρθρου 62 Σ(Ακαταδίωκτο των βουλευτών)  και η πλήρης κατάργηση του άρθρου 86 Σ(Δίωξη κατά μελών της Κυβέρνησης): Προτείνεται ότι: Η ασυλία δεν ισχύει όταν ένας βουλευτής ή Υπουργός καταληφθεί επ’ αυτοφώρω διαπράττων κακούργημα ή πλημμέλημα. Όλοι πρέπει να υπάγονται στο φυσικό δικαστή στον οποίο υπάγονται και οι πολίτες η εξαίρεση που πρέπει να υπάρχει όταν υπάρχει ζήτημα που αφορά την άσκηση των καθηκόντων.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Πρέπει άμεσα να ανοίξει ευρύτατος διάλογος με όλα τα μέσα ενημέρωσης και με το διαδίκτυο, όπου όλοι οι Έλληνες πολίτες θα μπορούν να καταθέτουν τις απόψεις τους, έτσι ώστε άξια να μπορούμε να έχουμε ένα νέο Σύνταγμα που υπερήφανα να λέμε:«... Χρώμεθα γάρ πολιτεία ον ζηλούση τούς των πέλας νόμους, παράδειγμα δε μάλλον αντοί οντες τισίν ή μιμού-μενοι ετέρους, καί Ονομα μεν διά το μή ές ολίγους αλλ'ές πλεί-ονας οίκείν δημοκρατία κέκληται· μέτεστι δε κατά μεν τούς νό-μους προς τά ίδια διάφορα πάσι το ίσον, κατά δε την αξίωσιν, ώς έκαστος εν τω ενδοκιμεί, ονκ απο μέρουςτο πλέον ές τά κοινά ή απ' αρετής προτιμάται, ονδ' ανκατά πενίαν, εχων γέ τι αγαθόν δράσαι την πόλιν, αξιώματος αφανεία κεκώλυται ...»[8]

Τρίτη, 16 Ιουλίου 2024[9]

---

[1] Βλ. Μιχάλης Ν. Πικραμένος «Η λογοδοσία των δικαστών στη δημοκρατία: δημόσια εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη» (Ευρασία, Αθήνα 2022)

[2] Βλ. Χρ. Ντουχάνης, Ο δικαστικός έλεγχος του κύρους των κανόνων δικαίου και ιδίως των κανονιστικών διοικητικών πράξεων, ΘΠΔΔ 8-9/2017, 795.

[3] Βλ. ΣτΕ 360/2017.

[4] Βλ. Δημ. Γ. Ράϊκος, «Η αμεροληψία κατά την απονομή της δικαιοσύνης», ομιλία στην ημερίδα ΕΔΔ-ΚΕΔΙΒΑ της 3.4.2014, ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών.

[5] Βλ.Ε. Κρουσταλάκης, Η δικαστική εξουσία, η ανεξαρτησία της και η κοινή γνώμη, ΕλλΔνη 27 [1986]. 36 επ.

[6] Ο Πρόεδρος του ΣτΕ Κ. Μενουδάκος προτείνει: «Γίνεται μεγάλη συζήτηση για το ποιος επιλέγει τον πρόεδρο και τους αντιπροέδρους των ανώτατων δικαστηρίων. Νομίζω ότι αυτή είναι λάθος συζήτηση, διότι πραγματικά δεν μπορεί να βρεθεί ο ιδανικός τρόπος και το ιδανικό εκλεκτορικό σώμα, το οποίο δεν θα είχε κάποιες αδυναμίες. Αυτό που πρέπει να γίνει -και είναι το τέταρτο σημείο που προτείνω-, είναι να καταργηθεί ο βαθμός του προέδρου», πηγή: www.enet.gr 12 Φεβ 2013.

[7] Για τον Υπουργό.

[8] (ΘΟΥΚ 2.34.1-2.46.2: Ο Επιτάφιος του Περικλή).

[9] Αφιερώνεται στην ιερή μνήμη του πατέρα μου Παναγιώτη Α. Αργυρού(+16.7.1994).

ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ

 
ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ
ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ
«Η σιωπή είναι συνενοχή»
Ο φάκελος που άνοιξε η  Κεφαλλονίτισσα Σοφία Μπεκατόρου δεν  είναι μια απλή δικαστική υπόθεση και δεν μπορεί ν’ αντιμετωπίζεται σαν  τέτοια. Ο φάκελος των σεξουαλικών κακοποιήσεων είναι ένα ντροπιαστικό φαινόμενο που τώρα   που ξεχείλισε δεν θα αφήσει τίποτα όρθιο είναι «τσουνάμι» τεραστίων διαστάσεων που οδηγεί σε ανατροπές και θα φέρει αρκετούς ενώπιον της Δικαιοσύνης. Οι Εισαγγελείς με περισσή προσοχή και ευθυκρισία ερευνούν το φαινόμενο και ελπίζουμε να οδηγήσουν τους «θύτες» ενώπιον της Δικαιοσύνης.
        Το ζήτημα που έχει ανακύψει είναι τεράστιο.  Είναι ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η σεξουαλική παρενόχληση, ένα κοινωνικό φαινόμενο και μορφή έμφυλης βίας, που προσβάλλει την αξιοπρέπεια των θυμάτων, συνιστούσε επί μακρόν, στον χώρο εργασίας, μια αθέατη κατάσταση.  Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν είναι μόνο θεμελιώδες δικαίωμα αυτή καθεαυτή, αλλά αποτελεί την ίδια τη βάση των θεμελιωδών δικαιωμάτων.    Η αξιοπρέπειά πέρα από αυτοτελές έννομο αγαθό, αποτελεί ταυτόχρονα και τον πυρήνα όλων των υπολοίπων εννόμων αγαθών από τον οποίο αυτά εκπορεύονται και βρίσκουν νομικό έρεισμα. \
Η Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου του 1948 κατοχυρώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στο προοίμιό της: «... επειδή η αναγνώριση της αξιοπρέπειας, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ίσων και αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων τους, αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο.» «Η ουσία της ΕΣΔΑ είναι ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ανθρώπινης ελευθερίας» (βλ. απόφαση ΕΔΔΑ 29.04.2002). Η αξία του ανθρώπου δεν σταθμίζεται, δεν εξισορροπείται με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα ή έννομα αγαθά και σκοπούς και δεν υπόκειται σε εκπτώσεις. Η αξιοπρέπεια είναι αθόρυβη. Αν όμως την προσβάλεις, κάνει κρότο μεγαλύτερο κάθε έκρηξης. Η σεξουαλική παρενόχληση, ενώ είναι ένα πολυσύνθετο κοινωνικό φαινόμενο, πολλές φορές υπεραπλουστεύεται, με αναφορές που εκφράζουν ιδίως τις επικρατούσες αντιλήψεις για το ρόλο των δυο φύλων στην εργασία, στην οικογένεια και ευρύτερα στην κοινωνία, οι οποίες συντηρούν μια εφησυχαστική μυθολογία.
Η σεξουαλική παρενόχληση εμπίπτει στο πεδίο ρύθμισης τόσο του αστικού, όσο και του ποινικού δικαίου. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 3896/2010 η σεξουαλική παρενόχληση θεωρείται διάκριση λόγω φύλου, η οποία απαγορεύεται. Επιπλέον, το άρθρο 337 του Ποινικού Κώδικα ορίζει ρητά την προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας ως ποινικό αδίκημα, ενώ στην παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου προβλέπεται ότι όποιος προβαίνει σε χειρονομίες γενετήσιου χαρακτήρα ή διατυπώνει προτάσεις για τέλεση γενετήσιων πράξεων σε πρόσωπο που εξαρτάται εργασιακά από αυτόν ή εκμεταλλευόμενος την ανάγκη ενός προσώπου να εργαστεί, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή.
Η παράνομη και υπαίτια προσβολή της προσωπικότητας του εργαζομένου, η οποία συντρέχει σε κάθε σεξουαλική παρενόχληση, συνιστά αδικοπραξία και θεμελιώνει αξίωση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης (ΕΦ ΑΘ 1139/2007).
         Η δικαιοσύνη ήδη έχει δώσει απαντήσεις: Ι)Με απόφασή του το Μονομελές Εφετείο Θεσσαλονίκης (ΜΕφΘεσ 1196/2020[1]) επιδίκασε αποζημίωση για ηθική βλάβη εξαιτίας σεξουαλικής παρενόχλησης σε βάρος εργαζομένης. Σύμφωνα με την απόφαση, σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε μορφή ανεπιθύμητης λεκτικής, μη λεκτικής ή σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικού χαρακτήρα, με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός ατόμου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Η σεξουαλική παρενόχληση, στην ελληνική νομοθεσία, υπάρχει πληθώρα κυρώσεων. Η σεξουαλική παρενόχληση κατά το άρθρο 3 του Ν. 3896/2010 αποτελεί διάκριση λόγω φύλου, η οποία θεωρείται απαγορευμένη καθώς ως ορίζεται ρητά: «Απαγορεύεται κάθε μορφής άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω φύλου, σε συσχετισμό ιδίως με την οικογενειακή κατάσταση, σε όλους τους τομείς που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου, όπως εξειδικεύονται στις κατωτέρω διατάξεις. α) Η παρενόχληση, η σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και οποιαδήποτε λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση που οφείλεται στην ανοχή ή στην απόρριψη αυτής της συμπεριφοράς, συνιστούν διάκριση λόγω φύλου και απαγορεύονται. β) Διάκριση λόγω φύλου συνιστά, επίσης, οποιαδήποτε λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση προσώπου που συνδέεται με αλλαγή φύλου».  Σύμφωνα με το άρθρο 23 του ίδιου νόμου, η σεξουαλική παρενόχληση επιφέρει πλήθος ποινικών, αστικών και πειθαρχικών κυρώσεων. Σταθμό στη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας αποτέλεσε η υπ’ αριθμ. 505/2010 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία οι εμπειρίες σεξουαλικής παρενόχλησης άλλων γυναικών  δύνανται να αποτελέσουν επαρκές αποδεικτικό υλικό για το θύμα.
ΙΙ)Έχει κριθεί με την ΜΠρΘεσ 1936/2005 ότι  η υβριστική και ανάρμοστη συμπεριφορά  του εργοδότη, που συνιστά σεξουαλική παρενόχληση, προσβάλλει παράνομα και μειώνει ηθικά την προσωπικότητα της εργαζομένης, η οποία υπέστη ηθική βλάβη (άρθρα 57, 59 ΑΚ). )πρβλ.ΕφΑθ 1139/2007.
ΙΙΙ. Αναμφισβήτητα υπάρχει αριθμός καταδικαστικών ποινικών αποφάσεων(πρβλΑΠ 1450/2019) και εκ του άρθρου 337 παρ 4 ΠΚ για την προσβολή της γενετήσιάς αξιοπρέπειας.
ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:
Αντιμετώπιση Φαινομένων Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης, Κακοποίησης και Παρενόχλησης στη Χώρα μας:
(Α) Νομοθετικό Πλαίσιο
1.-Ο Νόμος 3896/2010 (ΦΕΚ 207/Α’/8-12-2010) «Εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης − Εναρμόνιση της κείμενης νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006 και άλλες συναφείς διατάξεις» ρυθμίζει θέματα σχετικά με: (α) την ισότητα των αμοιβών μεταξύ γυναικών και ανδρών, (β) την ίση μεταχείριση στα επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, (γ) την ίση μεταχείριση σε σχέση με την πρόσβαση στην απασχόληση στην επαγγελματική εξέλιξη και κατάρτιση και τους όρους εργασίας, (δ) μέτρα του εθνικού νομοθέτη για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης.
2.- Με το Νόμο 4351/2018 (ΦΕΚ 62/Α’/5-4-2018) επικυρώθηκε η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης). Χαρακτηριστικό της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, ενός ολοκληρωμένου κειμένου τεράστιας σημασίας για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών, είναι η αναφορά της στην έμφυλη βία και η έμφαση που αποδίδει στην πρόληψη.
(Β) Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) υιοθέτησε τον Ιούνιο 2019 τη Σύμβαση 190 για την Εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, η οποία μαζί με τη Σύσταση 206 για τη Βία και την Παρενόχληση παρέχουν ένα συνεκτικό και πλήρες πλαίσιο δράσης και τη δυνατότητα αξιοπρεπούς εργασίας χωρίς φαινόμενα βίας και παρενόχλησης.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Πριν είναι πολύ αργά, τα θύματα  πρέπει να αντιδράσουν . Μαζικοί φορείς, άνθρωποι των γραμμάτων, των τεχνών, της επιστήμης έχουν χρέος να μιλήσουν. Τέτοιες στιγμές η σιωπή είναι συνενοχή! Η Δικαιοσύνη και Πολιτεία πρέπει  να είναι αμείλικτες  με τους ενόχους!…
ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ
14.2.2021

---

[1] Η απόφαση είναι δημοσιευμένη στο τεύχος 1/2021 του  νομικού περιοδικού «Αρμενόπουλος» ΔΣΘ σχόλιο: Δ. Γούλας

Η ΨΗΦΙΑΚΗ «ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» ΚΑΤΕΛΑΒΕ ΚΑΙ ΤΗ... ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

 

Η ΨΗΦΙΑΚΗ «ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» ΚΑΤΕΛΑΒΕ ΚΑΙ ΤΗ... ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΑΝΤΩΝΗ Π.ΑΡΓΥΡΟΥ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΑΠ

Στην μακρά δικαστηριακή μου εμπειρία , δεν ήταν λίγες οι φορές που έβλεπα στα πρακτικά συνεδριάσεων των δικαστηρίων σε σημαντικές υποθέσεις ,να καταγράφονται πράγματα που ούτε είχαν λεχθεί από τους μάρτυρες και τους δικηγόρους , αλλά ακόμα είχαν διαστρεβλωθεί και όχι μόνον. Δεν είμαι σε θέση να αποδώσω δόλια συμπεριφορά των συντακτών, μπορώ να βεβαιώσω τη κόπωση των πολύωρων συνεδριάσεων ,αλλά και ακόμη  την αδυναμία να αντιληφθούν ζητήματα και επιστημονικούς όρους. Η κατάσταση αυτή ήταν απαράδεκτη και αφορούσε την ορθή απονομή της δικαιοσύνης σε όλους τους βαθμούς. Το ζήτημα  της χειρόγραφης αποτύπωσης των Πρακτικών στα Δικαστήρια αποτελεί τριτοκοσμική κατάσταση που δεν απαντάται σε καμμιά απολύτως πολιτισμένη Χώρα του Κόσμου.

 Η νομοθετική πρόβλεψη τήρησης πρακτικών δικών με φωνοληψία χρονολογείται για τις αστικές δίκες από το έτος 2001, με τη θέσπιση του Π.Δ. 326/2001, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 256 παρ. 3 Κ.Πολ.Δ. όπως ίσχυε τότε, πριν από την τροποποίησή του με το ν.4055/2012, το οποίο προέβλεπε την τήρηση πρακτικών με φωνοληψία για τις υποθέσεις των Πρωτοδικείων. Με το άρθρο 9 ν. 3346/2005 θεσπίστηκε το άρθρο 142 Α Κ.Ποιν.Δ., το οποίο προέβλεπε ως δυνητική την τήρηση πρακτικών με φωνοληψία, χωρίς ωστόσο να ορίζει προϋποθέσεις εφαρμογής του,ετσι η κατάσταση συνεχίσθηκε μέχρι σήμερα, παρά την θέσπιση του ν. 4055/2012, στο άρθρο 33 παρ. 1. Ένα νέο κεφάλαιο για την ποινική δικαιοσύνη σηματοδοτεί η λειτουργία του συστήματος ηχογράφησης – αποηχογράφησης στα ποινικά δικαστήρια που επιτέλους άρχισε να λειτουργεί. Το νέο σύστημα, με το οποίο θα καταγράφεται ψηφιακά όλη η ακροαματική διαδικασία στα ποινικά δικαστήρια, όπως συμβαίνει ήδη στις πολιτικές δίκες.

Η αρχή γίνεται πλέον  από το Πρωτοδικείο της Αθήνας, το μεγαλύτερο δικαστήριο της χώρας, στα τριμελή πλημμελειοδικεία, στα μικτά ορκωτά δικαστήρια και στο δικαστήριο ανηλίκων, ενώ στο αμέσως προσεχές διάστημα θα επεκταθεί η λειτουργία του συστήματος στο Εφετείο της Αθήνας, τα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά και σταδιακά και σε άλλα ποινικά ακροατήρια της περιφέρειας.

Το νέο σύστημα, με το οποίο θα καταγράφεται ψηφιακά όλη η ακροαματική διαδικασία στα ποινικά δικαστήρια, όπως συμβαίνει ήδη στις πολιτικές δίκες.

 Η πανδημία της νόσου COVID-19 έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για επιτάχυνση της ψηφιοποίησης της δικαιοσύνης. Έχει καταστεί σαφές ότι οι εφαρμοστές του δικαίου,  επιχειρήσεις και οι πολίτες πρέπει να έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη και ηλεκτρονικά, από τον φορητό υπολογιστή τους στο σπίτι τους. Μέχρι σήμερα, πολλές δικαστικές διαδικασίες, , εξακολουθούν να διεξάγονται σε έγχαρτη μορφή και με αυτοπρόσωπη παρουσία. Στις 23 Νοεμβρίου 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε δύο προτάσεις με στόχο τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων δικαιοσύνης στην ΕΕ.

Επιτέλους είναι καιρός για τον ηλεκτρονικό φάκελο κάθε υπόθεσης μέσα στον οποίο θα υπάρχει το σύνολο κάθε δικογραφίας ηλεκτρονικά και θα είναι διαθέσιμος στους εφαρμοστές του δικαίου ρου έχουν την δυνατότητα ενημέρωσης στην συγκεκριμένη υπόθεση, χωρίς καμμιά εξαίρεση. Οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων επιτρέπουν την εύκολη αναζήτηση πληροφοριών, ελαχιστοποιούν το κόστος για τους χρήστες και είναι ανθεκτικές σε κρίσεις. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η δίκη από απόσταση αποτελεί παράδοση, με το δικαστικό σύστημα της Αυστρίας, για παράδειγμα, να χρησιμοποιεί από το 2011 συστήματα τηλεδιάσκεψης. Στη Μεγάλη Βρετανία, όπου η τηλεδιάσκεψη χρησιμοποιείται ευρέως, υπολογίζεται ότι ο χρόνος που απαιτείται για την προκαταρκτική εξέταση μειώνεται σε δύο ώρες, ενώ εξοικονομούνται, ετησίως, περίπου 14,3 εκατ. ευρώ.

Η "e –Δικαιοσύνη" στην Ελλάδα  άργησε χαρακτηριστικά κοστίζοντας, χρόνο, χρήμα και ανάπτυξη και κυρίως αφόρητη ταλαιπωρία και αίσθημα αδικίας στους πολίτες. Σκοπός, βέβαια, δεν θα πρέπει να είναι να υποκαταστήσουμε τον ανθρώπινο παράγοντα από μηχανές, αλλά να κάνουμε τη Δικαιοσύνη αποτελεσματικότερη, με διασφάλιση όλων των εγγυήσεων του κράτους δικαίου και της δίκαιης δίκης, διατηρώντας πάντοτε τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της.

2021 Η ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ- ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΜΕ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ

 

2021 Η ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ- ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΜΕ  ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ

 

Ο χρόνος απονομής της δικαιοσύνης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν  οι Έλληνες πολίτες  αδιάκρίτως και ιδίως εκείνοι πού έχουν ανάγκη την άμεση και δραστική παρέμβαση της. Σύμφωνα με τον Δείκτη Doing Business 2020 της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα είναι 146η σε σύνολο 190 χωρών, ως προς την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης. Αποτελεί  κοινό τόπο  η  ανάγκη  για άμεση υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό και στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης με στόχο και προϋπόθεση την διασφάλιση της συνταγματικά κατοχυρωμένης Ανεξαρτησίας Της. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με πάγια νομολογία του, υποχρέωσε την Ελληνική Πολιτεία να λάβει νομοθετικά μέτρα με τούς νόμους ν 4055/12,4239/2014  και έτσι επιχειρήθηκε να συμμορφωθεί  η Χώρα προς τις διεθνώς ανειλημμένες υποχρεώσεις της, οι οποίες απορρέουν από το Δίκαιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων και το πρωταρχικό δικαίωμα σε ταχεία κι αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Μάταιος κόπος και αυτή η προσπάθεια απέτυχε . Το πρόβλημα υπάρχει ,διογκώνεται και απειλεί την λειτουργία του «Κράτους Δικαίου». Είναι μάταιο να μιλήσουμε για μια ακόμα φορά με αριθμούς και ν ’ακούσουμε θετικά και αρνητικά σχόλια .

 

Η κατάσταση στην Ελληνική Δικαιοσύνη είναι δύσκολη. Ο Έλληνας πολίτης ταλαιπωρείται επί χρόνια να βρει το δίκιο του σε όλες τις διαδικασίες και για το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο ζήτημα. Για την βελτίωση του συστήματος υπάρχουν προτάσεις, παράλληλα υπάρχουν και έντονες αντιδράσεις με στόχο τα πράγματα να μείνουν όπως είναι σήμερα. Η  αλήθεια είναι πώς δεν μπορεί να γίνει καμμιά ουσιαστική μεταρρύθμιση αν δεν υπάρχει ένα εθνικό σχέδιο για την συνολική αναμόρφωση της Δικαιοσύνης και αυτό να προέλθει  από έναν   εθνικό διάλογο  και τελικά η απόφαση ότι κάθε μεταρρύθμιση έχει πολιτικό κόστος.

 

• Πιστεύω στη θεσμική διαδικασία του διαλόγου, με την ίδρυση και λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου Μεταρρύθμισης Δικαιοσύνης. Θεωρώ ότι παρά τις όποιες ιδεολογικές διαφορές, μπορούμε να προσεγγίσουμε τα θέματα μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης με γνώμονα τη βελτίωση της κατάστασης, αλλά και την εθνική αναγκαιότητα για κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Το Εθνικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης Δικαιοσύνης θα μπορούσε και είναι δυνατόν να  επιτύχει   να εξευρεθεί συναίνεση μεταξύ όλων των εμπλεκομένων χωρίς καμμιά εξαίρεση  και των πολιτειακών θεσμών, έχοντας πάντοτε υπόψη αποκλειστικά και μόνο το καλώς νοούμενο συμφέρον των πολιτών και την Ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης .

 

• Στο εθνικό διάλογο πρεπει να μετάσχει η Εθνική Αντιπροσωπεία με την δημιουργία Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την μεταρρύθμιση στην Δικαιοσύνη, πρέπει να μετάσχουν οι Νομικές Σχολές, πρέπει να μετάσχουν οι Ολομέλειες όλων των Δικαστηρίων, πρέπει να μετάσχει η Ακαδημία Αθηνών, οι Δικηγορικοί Σύλλογοι  και η Κοινωνία με τις Επαγγελματικές Ενώσεις. Συνιστά υποχρέωση και καθήκον όλων η διαφύλαξη του κύρους της Δικαιοσύνης. Πρέπει να συζητηθούν  στον εθνικό διάλογο για τη  δικαιοσύνη,  οι εξελίξεις εφ’ όλης της ύλης της δικαστηριακής μεταρρύθμισης: οι κτιριακές εγκαταστάσεις, εγκατάσταση και εφαρμογή ηλεκτρονικού συστήματος στα δικαστήρια, προσλήψεις Δικαστών, έργο εκδίκασης καθυστερημένων υποθέσεων κλπ.

 

• Σημαντικό σημείο του διαλόγου είναι η κατάρτιση ενός χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των προτάσεων μέσω της κατηγοριοποίησής τους, έτσι ώστε η μεταρρύθμιση ν’ αρχίσει να υλοποιείται με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους διαμορφώνοντας μια γενική τάση ενίσχυσης των θεσμών του κράτους δικαίου, που τόση ανάγκη έχει η χώρα προκειμένου να επιτύχει την ανασυγκρότησή της.
• Η Δικαιοσύνη χρειάζεται εθνικό σχεδιασμό και η πολιτική για την δικαιοσύνη δεν μπορεί να αλλάζει από υπουργό σε υπουργό. Δεν χρειάζεται όμως ένα  διάλογο χωρίς  ευρεία κοινωνική συμμετοχή, ειδικότερα δε, με την μαζική  συμμετοχή των εφαρμοστών του δικαίου ίσως πρέπει να δημιουργηθεί μια Επιτροπή Σοφών να δώσει τις ιδέες της (υπάρχουν σοφοί νομοδιδάσκαλοι, λαμπροί συνταξιούχοι Ανώτατοι δικαστές, λευκαθέντες στην εφαρμογή του δικαίου νομικοί).

 

ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ

 

 

 

ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ….Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ

 

ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ….Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

Το 2020 η Ευρώπη κι ο Κόσμος ολόκληρος δεν θα μπορούσε να φαντασθεί πώς ταυτόχρονα θα είχε ν’ αντιμετωπίσει ταυτόχρονα πολλαπλές απειλές που υπονομεύουν τις πανανθρώπινες αξίες και τις αρχές που δομήθηκε ο ευρωπαϊκός πολιτισμός.

• Η  Τουρκία με απειλή στρατιωτικής βίας να προσπαθεί να «ξαναστήσει» μια νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία και να εμφανίζεται σαν τον προστάτη των Μουσουλμάνων απανταχού της Γής κι αυτό αποτελεί καίρια απειλή για την Ευρωπαϊκή ασφάλεια και συνεργασία.
• Ταυτόχρονα ένα νέο κύμα τρομοκρατίας να συνταράσσει τις Ευρωπαϊκές πόλεις και κινητοποιεί τις κυβερνήσεις και τους λαούς η απειλή αυτή.
• Την ιδία ώρα, ο αόρατος εχθρός ο κορωνοϊός έχει δημιουργήσει ξανά συνθήκες υγειονομικής και οικονομικής ασφυξίας.

Το μακελειό στη Γαλλία, που υποκινήθηκε εν πολλοίς από τις ρητορικές επιθέσεις του Τούρκου ηγέτη, επιβεβαιώνει και μια άλλη πτυχή που υποτιμήθηκε. Αυτή της ισλαμικής συσπείρωσης εναντίον της Ευρώπης με επικεφαλής τον Τούρκο πρόεδρο.

• Άραγε όλα αυτά απειλούν την ελευθερία μας και τις Ευρωπαϊκές αξίες; Υπάρχει δίλημμα μεταξύ ελευθερίας και ασφάλειας;

Εκατομμύρια άνθρωποι, έχυσαν ποτάμια αίματος για να μπορούμε εμείς σήμερα να σκεφτόμαστε ελεύθερα, να ζούμε ελεύθερα, να εκφραζόμαστε ελεύθερα, να συνυπάρχουμε ελεύθερα με άλλους ανθρώπους, ανεξαρτήτως του τι πιστεύουν, ανεξαρτήτως της φυλής, της θρησκείας τους ή του χρώματος τους  και να  σεβόμαστε την διαφορετικότητα όλων. Με κανέναν τρόπο δεν είμαστε διατεθειμένοι να χάσουμε ή να κάνουμε έκπτωση σε αυτές μας τις αξίες. Οι αξίες αυτές απειλούνται  σήμερα  από την συγκυρία αλλά και από εκείνους που δεν πιστεύουν σ’ αυτές  και με την βία επιδιώκουν να  τις ανατρέψουν.

• Είναι γεγονός ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση πολιορκίας. 

Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι ασφαλώς ποια θα μπορούσε να είναι η λύση ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα που απειλούν άμεσα την ελευθερία μας και τα ατομικά μας δικαιώματα, αλλά και να αντιμετωπιστούν τα ήδη υπάρχοντα σημαντικά προβλήματα. Η απάντηση που δίδουν οι ειδικοί είναι:   Η ανάπτυξη νέων προορισμών, η λήψη αυστηρών μέτρων, η  πλήρης αναθεώρηση της καθημερινότητας μας. Οι Αρχές ακόμα προσπαθούν να ελέγξουν τα φαινόμενα προσανατολιζόμενες στην επιβολή εύλογων περιορισμών, όπως για την πανδημία,  την επιβολή απαγόρευσης κινήσεων  που απειλεί και την  οικονομική δραστηριότητα όλων μας. Παράλληλα για την αντιμετώπιση της Τουρκικής απειλής πρέπει υποχρεωτικά να αυξηθούν οι στρατιωτικές δαπάνες ,να ληφθούν ειδικά μέτρα προστασίας και κινητοποίησης με στόχο την αποτροπή.

Η μεγάλη απειλή όμως για τις δημοκρατικές κοινωνίες είναι η εμφάνιση τρομοκρατικής βίας. Μητροπόλεις του δυτικού κόσμου και αστικά κέντρα της περιφέρειας, ειδυλλιακοί επαρχιακοί παράδεισοι και φημισμένοι τόποι θρησκευτικής λατρείας, πολυσύχναστες πλατείες, χώροι αναψυχής μεταβάλλονται σε στόχους και γίνονται θέατρο των πλέον σκληρών μορφών εκδήλωσης της βίαιης εξτρεμιστικής δράσης. Η ανάγκη αντιμετώπισης αυτής της απειλής μπορεί να οδηγήσει σε στροφή της κοινωνίας σε ανελεύθερες πρακτικές. Συνέπεια αυτού  είναι   κάποιες  ηγεσίες μπορεί να επιδοκιμάζουν  μέτρα άμεσης καταστολής που μπορούν να  επηρεάσουν άμεσα τις ατομικές ελευθερίες των πολιτών. Στο κράτος δικαίου  όμως ενυπάρχουν οι κανόνες για τη διαχείριση των κρίσεων και έτσι πρέπει αντιμετωπισθεί και η παρούσα εφιαλτική συγκυρία χωρίς καμιά εξαίρεση. Όταν απειλείται η ζωή, η αξιοπρέπεια και η  ελευθέρια, δεν χωρεί κανένας υπολογισμός και δεν είναι υπερβολική καμιά θυσία μέσα στα πλαίσια της συνταγματικής τάξης. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί και δεν πρέπει ν’ ανατραπεί ο νομικός πολιτισμός μας και φιλελεύθερο – δημοκρατικό  πιστεύω μας που είναι το μοναδικό ισχυρό ανάχωμα στον  κάθε εξτρεμισμό.-

• Όμως τα σύννεφα της αβεβαιότητας κυκλώνουν την Ευρώπη και κυρίως την Χώρα μας.

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

 

 

ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

ΑΝΤΩΝΗ Π.ΑΡΓΥΡΟΥ: ΑΡΘΡΟ :ΔΙ... by ANTONIS ARGYROS on Scribd